Şahap Sarıer
CEO
Votorantim Cimentos Türkiye
Küresel ölçekte köklü bir sanayi geçmişine sahip olan Votorantim Cimentos, sürdürülebilirlik odaklı vizyonunu Türkiye’nin dinamik pazar yapısıyla uyumlu hale getirerek bölgesel ölçekte stratejik bir konum elde ediyor. Sivas gibi stratejik öneme sahip yatırımlarıyla hem bölgesel kalkınmaya katkı sunuyor hem de düşük karbon emisyonlarıyla sektörün dönüşümüne öncülük ediyor. Çimentomsu malzemelerin kullanımı, alternatif yakıt stratejileri ve dijital eğitim sistemleriyle operasyonel mükemmeliyeti güçlendiren şirket, insanı merkeze alan liderlik anlayışı ve toplumsal etki yaratan sosyal sorumluluk projeleriyle sürdürülebilir büyümesini derinleştiriyor. Votorantim Cimentos, yalnızca bugünün değil, yarının inşasında da sorumluluk üstlenen güçlü bir sanayi oyuncusu olarak öne çıkıyor.
Votorantim Cimentos Türkiye’nin küresel yapı içindeki konumunu ve stratejik önceliklerini nasıl tanımlarsınız? Türkiye pazarında sizi farklılaştıran yerel dinamikler nelerdir ve bu stratejiler uzun vadeli vizyonunuzla nasıl örtüşüyor?
Votorantim Cimentos Türkiye, Brezilya merkezli ve Kuzey Amerika, Latin Amerika, İspanya ve Türkiye’nin de içinde bulunduğu Avrupa & Asya bölgelerinde konumlanmış dünyanın 7. büyük çimento üreticisi olan Votorantim Cimentos çatısı altında faaliyet gösteriyor. Votorantim Cimentos, Türkiye pazarına Haziran 2012’de uzun yıllardır bulunduğu bölgelere katkı sağlayan fabrikaları ve tesisleri alarak girdi.
Votorantim Cimentos, hizmet verdiği coğrafyalarda “sınıfının en iyi operasyonları”, “sürdürülebilir uygulamalar” ve “etik ve şeffaf yönetim” anlayışı ile var olan ve bu doğrultuda karbonsuzlaşma, uyumluluk ve yasal uygunluk alanlarına önem veren yönetim tarzı ile var olmaktadır. Bu üç temel değerin bir yansıması olarak, Türkiye özelinde karbonsuzlaşma, sürdürülebilir uygulamalar ve ilgili mevzuata uyum alanlarında kendi iç dinamiklerimizle farklılaştığımızı ve bu farklılığın somut şekilde kendini gösterdiğini söyleyebiliriz.
Sivas fabrikamızla birlikte Votorantim Cimentos’un dekarbonizasyon yolculuğunda düşük CO₂ emisyonlarımız sayesinde sürükleyici bir rol üstleniyor, aynı zamanda ülkemiz çimento sektöründe de bu alanda öncülük ediyoruz.
Votorantim Cimentos Türkiye olarak, içinde bulunduğumuz coğrafyanın kalkınmasına katkıda bulunmakla birlikte yaptığımız uygulamaların sürdürülebilir olmasını, teknolojik gelişmeleri takip ederek en iyi uygulamaları gerçekleştirmeyi, etik kurallar çerçevesinde çalışarak tüm yasal uygunluğumuzu yerine getirmeyi etik ve şeffaf yönetim ile bulunduğumuz topluluklarda değer yaratmayı önemsiyoruz. Örneğin, Sivas fabrikasında 10 yıldır iş kazası yaşanmaması bu yaklaşımın bir göstergesi. Ayrıca, Türkiye’nin ton klinker başına en düşük karbondioksit emisyonuna sahip çimentosunu üreten en iyi 10 fabrikadan üçü Votorantim Cimentos Türkiye’ye ait. Operasyonel mükemmeliyet ile yönetilen çevre uyum gereklerini eksiksiz yerine getiren fabrikaların performansları ile Votorantim Cimentos karbon ticaret sistemlerinde bulunacağı avantajlı pozisyonla rekabetçi ve sürdürülebilir ürünler ile fark yaratmaya devam edecektir.
Yeni çıkan İklim Yasası, yakın gelecekte vergilendirme mekanizmalarını da gündemimize taşıyabilir. Dolayısıyla, bugünden bu alanda öncü konumda olmak, şirketler açısından stratejik bir kazanca dönüşecektir. Bu durum, vizyoner bir bakış açısıyla geleceği şekillendirme açısından da kritik bir önem taşımaktadır. Zaten Avrupa da oyunu bu doğrultuda kurguluyor.
Türkiye pazarındaki yatırım önceliklerinizi belirlerken hangi unsurları esas alıyorsunuz?
Votorantim Cimentos değerleri doğrultusunda mevcut ve kapasitelerimizi maksimize etmek ve bunun sürekliliğini sağlamak öncelikli yatırım hedeflerimizdendir.Bunlarla beraber, çalışma hayatımızın güvenliğini artırmak, net CO₂ emisyonunu düşürmek, sürdürülebilir büyüme ve iş ortaklarımıza daha iyi hizmet verebilmek için sürekli olarak mevcut kaynaklarımız ile yatırım yapmaya devam ediyoruz.
Votorantim Cimentos’un “2050 Net Sıfır” ve “2030’da 475 kg CO₂/ton” hedefleri doğrultusunda Türkiye operasyonlarındaki mevcut durum nedir? Bu hedeflere ulaşmak için hangi öncelikli stratejik ve teknolojik uygulamaları hayata geçiriyorsunuz?
Votorantim Cimentos Türkiye olarak, sürdürülebilirlik odaklı büyüme stratejimizin temelini iklim değişikliğiyle mücadele oluşturuyor. Küresel düzeyde belirlediğimiz “2050 Net Sıfır” hedefi ve 2030 yılına kadar klinker bazlı çimento ürünlerimizde CO₂ emisyonlarını 475 kg CO₂/ton seviyesine indirme taahhüdümüz doğrultusunda kararlılıkla ilerliyoruz. Türkiye operasyonlarımız, bu hedeflerin bölgesel düzeydeki uygulama sahalarından biri olarak stratejik bir konuma sahiptir.
Votorantim Cimentos Türkiye operasyonları operasyonel mükemmeliyet anlayışı içerisinde düşük spesifik yakıt tüketimi, beton performanslarını da yükseltecek şekilde çimentomsu malzelemerin kullanımı ile daha düşük klinker içerikli çimento üretimi, klinker üretiminde dekarbonize malzemelerin kullanımı, yüksek alternatif yakıt kullanımı ve yakıt olarak biyokütle kullanımının artırılması ile henüz Türkiye’de bir karbon yönetim rejimi olmamasına rağmen, Votorantim Cimentos’un global hedeflerini yakalaması için çok büyük katkılar sunmaktadır.
Değirmenlerimiz dahil olmak üzere, CEM I üretimi operasyonlarımız açısından artık sona ermiş bir süreçtir.
Yüksek alternatif yakıt kullanım oranlarının öneminin bilincindeyiz. Bu doğrultuda, biyokütle ve biyokütle türevi atıkların enerji üretiminde daha etkin biçimde kullanılması hem karbon azaltımına katkı sağlıyor hem de kaynak verimliliğini artırıyor.
Karbon ayak izimizi azaltma çalışmalarımız sadece enerji tarafıyla sınırlı değil. Yaklaşık iki yıl önce bir fabrikamızda CEM I üretimini tamamen sonlandırdık. O tarihten bu yana yalnızca özel ihtiyaçlar doğrultusunda, Sivas tesisimizde sınırlı miktarda CEM I üretimi gerçekleştiriyoruz. Ancak bu üretimin toplam portföyümüzdeki payı oldukça düşük seviyede. Değirmenlerimiz dahil olmak üzere, CEM I üretimi operasyonlarımız açısından artık sona ermiş bir süreçtir.
Hasanoğlan, Sivas ve Yozgat fabrikalarımızda verimli yakıt kullanımı sebebiyle atık ısıdan enerji üretimi bulunmamaktadır. Verimli yakıt kullanımının yanı sıra, operasyonel sürekliliği güvenli bir şekilde sağlamaya yönelik, yakıt besleme sistemlerimiz yanma ve patlamaya karşı güvenlik sistemleri ile de donatılmış durumdadır. Bu da duruşları asgariye indirerek, ekipman kullanım oranlarımızın yüksek olmasını sağlamaktadır.
Hinterlandımızdaki alternatif ham madde, çimentomsu malzemeler ve biyokütle kaynakları ile sürdürülebilir uzun soluklu iş birlikleri içerisindeyiz. Bu da performanslarımızın sürekliliğini sağlamakta. Daha önce ifade ettiğim gibi, Türkiye’nin ton klinker başına en düşük karbondioksit emisyonuna sahip çimentosunu üreten en iyi 10 fabrikadan üçü Votorantim Cimentos’a ait.
Sürekli olarak “nasıl daha iyi yapabiliriz?” sorusunu soruyoruz. Bu doğrultuda, sürekli gelişim ve iyileşim döngüsünü yıllardır kesintisiz şekilde sürdürüyoruz.
Votorantim Cimentos’un Sivas’taki yatırımı, bir dönem Amerika kıtası dışındaki en büyük yatırımınız olarak öne çıkmıştı. Bugün baktığınızda, bu fabrikanın geldiği noktayı ve şirketiniz için taşıdığı önemi nasıl değerlendiriyorsunuz?
Sivas fabrikamız, Cumhuriyet dönemi ilk fabrikalarından olması nedeniyle ayrı bir öneme sahipti, Amerika kıtası dışında en büyük yatırım olarak öne çıkıyor olması da bu önemi pekiştirdi.
Sivas fabrikamız kurulu olduğu bölgeye uzun yıllardır katkı sağlıyor ve yatırımlarımızla birlikte çok iyi tasarlanmış yüksek teknolojik alt yapıya kavuşarak daha çevreci ve daha sürdürülebilir imkanlar ile değer yaratmaya devam ediyor. Sivas fabrikamızla birlikte Votorantim Cimentos’un dekarbonizasyon yolculuğunda düşük CO₂ emisyonlarımız sayesinde sürükleyici bir rol üstleniyor, aynı zamanda ülkemiz çimento sektöründe de bu alanda öncülük ediyoruz. Bulunduğumuz konum itibari ile karayolu ve demir yolu taşımacılığını etkin kullanabiliyoruz ve demir yolu tercihi ile sürdürülebilirlik dünyasında hem daha düşük emisyon hem de daha güvenli taşımacılık nedeniyle etkin oluyoruz.
Sivas fabrikamız, 6 Şubat depremlerinin ardından afet bölgesinin yeniden imar sürecine katkı sağlayan stratejik bir konumda yer almaktadır. Her ne kadar bu elim hadise derin bir üzüntü yaratsa da bölgenin yeniden yapılandırılması sürecinde aktif rol üstlenmiş bulunmaktayız. Bu doğrultuda, hizmetlerimizi sürdürülebilir kılmak ve bölgeye olan desteğimizi güçlendirmek amacıyla Malatya ilinde de bir terminalimiz bulunmaktadır.
Sivas fabrikası olarak, sahip olduğumuz güçlü teknolojik altyapı ile bölgede faaliyetlerimizi kararlılıkla sürdürmekteyiz. Bu bölgedeki varlığımızı hem sosyal hem de ekonomik açıdan değer yaratarak sürdürmeye devam edeceğiz.
Türkiye’nin ton klinker başına en düşük karbondioksit emisyonuna sahip çimentosunu üreten en iyi 10 fabrikadan üçü Votorantim Cimentos’a ait.
Sivas Fabrikanızın son 10 yılda “kayıp zamanlı yaralanma” yaşamadan üretim yapması, iş sağlığı ve güvenliği konusundaki kararlılığınızı gösteriyor. Bu güvenlik kültürünü dijital teknolojilerle nasıl destekliyorsunuz?
İş sağlığı ve güvenliği Votorantim Cimentos’un en temel değeridir. Bu değeri korumaya ve yüceltmeye yönelik liderliğimizi sahada tutarlılıkla gösteriyor, güvensiz durum ve davranışları tolere etmiyor, iş sağlığı ve güvenliğinin temel kurallarını organizasyonumuzun ve operasyonumuzun vazgeçilmezi kılıyoruz. Yönetim olarak fiilen sahada bulunuyor, çalışanlarımızı gözeterek güvenli durum ve davranış konusunda geri beslemelerle destekliyoruz. İstenmeyen durumlara ve kazalara hızlı reaksiyonlar vererek ders çıkartıyor ve Votorantim Cimentos’un bütün operasyonlarında paylaşarak tekrarını önlemeye çalışıyoruz. Votorantim Cimentos’da iş sağlığı ve güvenliği yönetiminde şeffaflık, paylaşım, ders çıkarma, öğrenme, hızlı reaksiyon ve tekrarını önlemeye yönelik eylem alma iş öncelikleri arasında önde gelmektedir.
Buna ek olarak, operasyonlarımızın tamamını otomasyon sistemleri ile yönetiyoruz ve çalışan tercihlerinden bağımsız güvenlik önlemleri ile donatıyoruz.
Votorantim Cimentos’ta çalışanlarımızın ailelerine ve sevdiklerine sağlıklı bir şekilde dönebilmelerinin ve bunu her iş gününün sonunda sağlamamız gerektiğinin bilincindeyiz. Bunun için eğitimlere ayrı bir önem veriyoruz ve eğitimlerde dijital teknolojileri yaygın olarak kullanıyoruz.
Oryantasyonlarda ve eğitimlerde sektörde bir ilk olan dijital teknolojilerle donatılmış Votorantim Cimentos Akıllı Eğitim Merkezi’ni kullanıyoruz. Akıllı Eğitim Merkezi, çimento sektörüne yeni katılan çalışanların “yaşayarak öğrenme” deneyimi ile işbaşı eğitimlerini tamamladıkları bir platform olmasının yanı sıra tecrübeli çalışanların da kendi sanatlarını çalıştığı ve deneyimlerini gözden geçirebilme fırsatını yakalayabildikleri bir ortam sağlamaktadır. Konu özelinde oluşturulmuş eğitim videoları, sanal gerçeklik oyunları ve simülatörler vasıtasıyla çalışanların gerçek üretim hattına geçmeden önce bu alanda geçireceği süre sonunda tehlikelerle baş edebilecek düzeyde risklerin farkında olması amaçlanmaktadır.
Akıllı Eğitim Merkezinde, gerçek işletme koşullarında çekilmiş 16 saatlik özel videolar ile öğrenme amaçlanmakta ve ön test ve son test uygulamaları ile çalışanların “öğrenme” hedefi ölçülmektedir. Bunun yanı sıra, gerçek çalışma alanlarına yerleştirilen “Tehlike Kaynakları” ile kurgulanmış “Sanal Gerçeklik Tehlike Avı” oyunları adımında çalışanların, eğitim videolarından edindikleri teorik bilgileri gerçek ortamlarda tecrübe ederek, “yaşayarak öğrenme” metodolojisi ile edindikleri bu bilgiyi pekiştirmeleri sağlanmaktadır.
Daha önce yaşanan “Yüksek Potansiyelli” kazaların öğretileri ile kurgulanan simülatörler ile çalışanların önceki modüllerden edindikleri bilgileri gerçek ortamlarda tecrübe etmeleri ve olası bir risk kontrol önleminin uygulanmaması durumunda, olayın “potansiyel sonuçlarının” neler olabileceğini yaşayarak öğrenmektedirler.
“İnsan odaklı liderlik” yaklaşımınız şirket içi verimlilik ve bağlılıkta nasıl bir etki yaratıyor? Bu alanda global Votorantim Cimentos kültürüyle Türkiye uygulamaları nasıl harmanlanıyor?
Alanında büyük başarılara imza atmış tüm şirketlerin, kültürlerinin merkezine insanı odak almış olmaları tesadüf değildir. Kuşkusuz psikolojik sermaye, bugün şirketlerin hedeflerine ulaşmasında neredeyse her şeyden daha önemli bir kaynak. Votorantim Cimentos olarak olarak faaliyet gösterdiğimiz tüm coğrafyalarda “Bizim VC Yolumuz” olarak adlandırdığımız kültürümüzün yaşatılması konusunda kararlıyız. Bu kültür; 100 yıla yakın mirasın, sürekli gelişim ile harmanlanmasıyla oluşturulmuştur. İçinde etik çalışmayı, açık iletişimi, güven ve sadelik ile birlikte müşteri odaklılığı barındıran kültürümüzün şirketimizin tamamına yayılması öncelikle liderlerimizin, bu kültürü tam anlamıyla temsil etmesiyle doğrudan ilişkili. Şüphesiz, arzu ettiğimiz liderlik becerilerine sahip olmak için çokça gelişim programlarımız mevcut. Liderlik eğitim programları, koçluk ve uluslararası networkümüz ile mentörlük uygulamaları bu programların başını çekmekte.
Bu uygulamalarımızın temel amacı elbette pozitif çalışan deneyiminin sürekliliğini sağlamak. Özellikle pandemi dönemi ile başlayan yeni dünya düzeninde, şirketimizin turn-over oranının sektörümüz ortalamasının yarı yarıya altında kaldığını görmekteyiz. Sistematik olarak global ölçekte ölçümlediğimiz çalışan memnuniyet oranlarımıza baktığımıza sürekli yükselişte olan trendimizi görmek bizi mutlu ediyor. Sadece şirket içerisinde değil, şirket kültürü ve çalışan deneyimi hakkında bağımsız değerlendirme yapan Great Place to Work, Stevie ve Inspiring Workplaces gibi uluslararası otoritelerin hem ülkemiz hem de Avrupa çapında ödüllerine layık görülmek, insan odaklı liderlik yaklaşımımızın en somut çıktısı olarak bizi gururlandırıyor.
Sosyal sorumluluk politikalarınızı iş stratejilerinizle nasıl entegre ediyorsunuz? Bu projeleri sadece desteklemekle kalmayıp aktif dönüşüm aracı olarak mı görüyorsunuz?
Votorantim Cimentos, Birleşmiş Milletler 2030 Kalkınma Programına taahhüt veren şirketlerden. Dolayısıyla sadece karbon ayak izimiz odağında kalmaksızın sosyal sorumluluk projelerimiz ile de özellikle faaliyet gösterdiğimiz topluluklara fayda sağlamak için KPI’larla takip ettiğimiz yıllık stratejiler oluşturuyor ve bir dizi proje ile bu stratejileri hayata geçiriyoruz. Başta çevre olmak üzere, eğitim, sağlık ve özel ihtiyaçlı, azınlık topluluklar için sosyal sorumluluk projeleri gerçekleştiriyoruz. Bu projeleri sponsorluk, maddi ve ayni bağışlar kadar, çalışanlarımızın aktif rol oynadığı gönüllülük faaliyetleri aracılığıyla da sıkça gerçekleştiriyoruz.
Votorantim Cimentos, Birleşmiş Milletler 2030 Kalkınma Programına taahhüt veren şirketlerden.
Son yıllarda gerçekleştirdiğimiz sosyal sorumluluk projelerinden örnek vermemiz gerekirse; Akdeniz yangınlarında zarar gören bölgenin rehabilitasyonu için İhtiyaç Haritası ve Nef Vakfı tarafından oluşturulan “1 Destek 1 Yuva” projesine sponsor olarak yaklaşık 700 evin yenilenmesine yetecek kadar çimento bağışında bulunduk. Her yıl İstanbul Maratonu’nda çalışanlarımızın katılımına sponsor olarak dernekler adına yarışmalarını sağlamaktayız. LÖSEV’in her yıl gerçekleştirdiği geleneksel “Koli Koli Mutluluk” etkinliği şirketimiz içinde de geleneksel konumunu aldı. Serebral palsili bireylerin eğitim gördüğü bir ilköğretim okulunun renovasyonu konusunda sponsorluk sağladık ve ek olarak çalışma arkadaşlarımızın da yer aldığı gönüllülük çalışmaları ile bu renovasyonda aktif rol aldık.
Spesifik projelere ek olarak düzenli olarak kan bağışları, ağaç dikme etkinlikleri organize etmekte, çevre temizliği aktiviteleri gerçekleştirmekteyiz. Çevre temizliği projelerimize örnek olarak iki yıl üst üste endemik bitki kum zambaklarının yaşam alanı olan Samsun Costal bölgesinde, bu yıl da Sivas ili Serpincik göleti çevresinde sahil temizliği etkinliği gerçekleştirdik.
Yukarıda paylaştığımız örnekler, hayata geçirdiğimiz sosyal sorumluluk çalışmalarının sadece birkaçı. Dolayısıyla rahatlıkla söyleyebilirim ki hayata geçirdiğimiz her bir proje başta ülkemiz sonrasında da şirketimiz içerisinde gerçek bir dönüşüm aracı olarak kuşkusuz oldukça fayda sağlamaktadır.
Votorantim Cimentos olarak faaliyet gösterdiğimiz tüm coğrafyalarda “Bizim VC Yolumuz” olarak adlandırdığımız kültürümüzün yaşatılması konusunda kararlıyız.
Kendi liderlik tarzınızı nasıl tanımlarsınız? Sizi bugün bulunduğunuz noktaya taşıyan karar ya da dönüm noktaları neler oldu?
Bu soruya tek bir tanımla cevap vermek zor. Yıllara dayanan çalışma hayatım boyunca pek çok kriz, dönüşüm ve değişen müşteri beklentileriyle karşılaştım. Tüm bu süreçler, sadece yönetilmesi gereken zorluklar değil, aynı zamanda önemli birer öğrenme fırsatına dönüştü. Bu deneyimler sayesinde hem kişisel yetkinliklerimi geliştirme hem de profesyonel portföyümü genişletme imkânı buldum. Tecrübe her zaman önceden hazırda bulunmaz; ancak ihtiyaç duyulduğunda oldukça değerli ve yön gösterici olabiliyor.
Başarılı olmak için “strateji kurmak ve bu stratejiyi hayata geçirmek” farklı yetkinlikler gerektiren, birbirinden ayrılmaz bir bütün. Bunu başarabilmek için ise bir ortak hedefte birleşmiş ekip olmazsa olmaz. Bu noktayı çok kritik önemde görüyorum.
Benim sıklıkla yapmaya gayret ettiğim şey; her toplantıda, her görüşmede, her etkileşimde büyük resmi ortaya koymak ve bu resim içerisinde hem kurumumuzun hem de bizim yerimizi anlamlı bir şekilde ifade edebilmektir.
Ben tüm çalışma arkadaşlarımla açık ve şeffaf iletişimi destekleyerek herkesin büyük resmi görerek iş süreçlerinde yarattığı değeri bilmesini ve anlamasını isterim. VC yolumuzdaki değerlerle birlikte stratejik hedeflerimize doğru birlikte açık iletişim içinde çok çalışarak sonuç almaya çalışıyoruz.
