Henning Sasse
CEO – Norm A.Ş.Norm, Güney Kafkasya’nın öncü şirketi olarak faaliyetlerini güvenilirlik, şeffaflık ve sürdürülebilirlik ilkeleri doğrultusunda şekillendirirken, sektörde örnek teşkil eden yenilikçi ve çevre dostu yaklaşımlar benimsiyor. Şirket, yalnızca yüksek kalite standartlarına sahip ürün portföyüyle değil, aynı zamanda dijital dönüşüm ve karbon yönetimi alanındaki öncü uygulamalarıyla da rekabet avantajı yaratıyor.
Sürdürülebilir kalkınma hedeflerini iş modelinin merkezine alarak bölgesel ihracat, yeni ürün geliştirme ve dijitalleşme alanlarında büyümeyi hedefleyen
Norm, uluslararası düzenlemelere uyum ve inovasyon odaklı yatırımlarıyla sektörde kalıcı bir fark yaratmayı amaçlıyor. Norm’un gelecek vizyonu, çimento üretimini daha çevreci, daha verimli ve daha akıllı hale getirme yolunda sektöre ilham veren stratejik bir perspektif sunuyor.
Norm, Güney Kafkasya’nın en büyük çimento üreticisi konumunda. Bu başarının arkasındaki stratejik yaklaşımlarınızı bizimle paylaşır mısınız?
Üretime başladığımız ilk günden bu yana, faaliyetlerimizi güvenilirlik, dürüstlük ve şeffaflık ilkeleriyle yürüttük; çevreye karşı özel bir sorumluluk üstlendik. Yıllar geçtikçe bu yaklaşım, %98 gibi olağanüstü bir müşteri memnuniyeti oranına ulaşmamıza yardımcı oldu. Bu başarının temelinde ise iş stratejimizi sürdürülebilir kalkınma hedeflerine dayalı olarak oluşturmamız ve müşteri memnuniyetini daima odağımıza almamız yatıyor. Şirketimizi sektörde öncü konuma taşıyan bir diğer unsur, çimento üretimindeki geniş yetkinliklerimiz ve bu alandaki yenilikleri sürekli olarak hayata geçirmemizdir. Güney Kafkasya’da G sınıfı petrol kuyusu çimentosunun tek üreticiyiz ve bölgede Amerikan Petrol Enstitüsü (API) sertifikası alan yegâne kuruluşuz. Bu ürünün Hazar’a kıyısı olan ülkelerin petrol sanayisinde kullanılması için çeşitli işletme ve servis firmalarıyla sözleşme imzalama sürecimiz devam etmektedir.
Azerbaycan’daki büyük yeniden inşa projeleri çimento talebini nasıl etkiliyor? Norm bu projelerde nasıl bir rol üstleniyor? Son yıllarda gerçekleştirdiğiniz yeni yatırımlar hakkında bilgi verebilir misiniz?
Norm, ülkede yürütülen büyük ölçekli inşaat projelerine çimento tedarikinde stratejik bir rol üstlenmektedir. Nitekim, 2024 yılında inşaat projelerinde toplam 4 milyon tonluk çimento ihtiyacı doğmuş olup, bu ihtiyacın %41,5’i Norm ürünleri aracılığıyla karşılanmıştır. Bu doğrultuda, şirketimiz Karabağ’ın yeniden inşası ve restorasyonu kapsamında da yürütülen projelerde önde gelen çimento tedarikçileri arasında yer almaktadır. Şirketimizin 2024-2028 stratejisi temel olarak üç alanı kapsamaktadır; sürdürülebilirlik, tüm iş süreçlerinde dijitalleşme ve yeni iş birimlerinin kurulması. Ticari stratejimiz, inşaat sektörüne yönelik güvenli yapı malzemeleri üretme amacımız doğrultusunda, yeni iş birimlerinin kurulması ve geliştirilmesi esasına dayanılarak oluşturulmuştur. Bu kapsamda, kısa süre önce kuru karışım ürünümüzü pazara sunduk; çok yakında beton üretimine başlıyoruz ve ilerleyen dönemde diğer yapı malzemelerinin üretimini de planlıyoruz.
Önümüzdeki 5 yıllık dönemde Norm olarak sektöre yön verecek stratejik öncelikleriniz neler olacak?
Norm olarak, önümüzdeki beş yıl boyunca çimento sektöründe inovasyon, verimlilik ve sürdürülebilirlik alanlarında lider olmayı hedefliyoruz. Üretimi artırmak ve maliyetleri düşürmek amacıyla akıllı fabrika teknolojileri, otomasyon ve veri analitiği gibi uygulamaları benimseyerek dijital dönüşüme yatırım yapmaya devam edeceğiz.
CEM I çimentosuna kıyasla yaklaşık %40 daha düşük CO₂ emisyon faktörüne sahip olan KLASS EKO adlı yeni ürünümüzü piyasaya sunduk.
Sürdürülebilirlik, stratejimizin merkezinde yer almaya devam edecektir. Karbon ayak izimizi azaltmak amacıyla alternatif yakıt ve ham madde kullanımını artırmayı hedefliyoruz. AB Yeşil Mutabakatı başta olmak üzere küresel çevre standartlarıyla uyumlu yatırımlar gerçekleştirmeyi planlıyoruz. Karbon ve çevre sertifikalarımızı genişleterek hem müşterilerimiz hem de düzenleyici kurumlar nezdindeki konumumuzu güçlendirmeyi amaçlıyoruz. Ürün portföyümüz düşük karbonlu özel çimento türlerini içerecek şekilde genişletilecektir. Ayrıca, kuru karışım harçları, fayans yapıştırıcıları ve kimyasal katkı maddeleri gibi yüksek katma değerli segmentlerde büyümeyi hedefliyoruz. Bu yenilikler sayesinde yalnızca çimento değil, kapsamlı inşaat çözümleri sunabileceğiz.
Büyümemizi desteklemek amacıyla Gürcistan ve Orta Asya gibi bölgesel ihracat pazarlarına açılmayı planlıyoruz. Ayrıca, uçtan uca inşaat hizmetleri sunmak için hazır beton (RMC) ve agrega alanlarında dikey entegrasyon sağlamayı hedefliyoruz.
İnsan kaynağımızın gelişimi, eğitim, liderlik ve yetenek yönetimine yönelik sürekli yatırımlar stratejimizin temel taşlarından biri olacaktır. Modern, kapsayıcı ve ESG odaklı bir işyeri kültürü oluşturmak için çalışmalarımızı sürdüreceğiz. Tüm bu adımlarla, sürdürülebilir büyümeye katkı sağlayarak uzun vadeli güven oluşturmayı ve kurumsal itibarımızı daha da güçlendirmeyi amaçlıyoruz.
Norm’un sürdürülebilirlik ilkeleri doğrultusundaki yaklaşımı nedir, Azerbaycan devletinin bu konuda bir yönlendirmesi veya talepleri var mı? Bu konuda yasal mevzuat tesis edilmiş durumda mı?
Şirketimiz, geçtiğimiz yıl Azerbaycan Çimento Üreticileri Birliği’nin kurucu üyelerinden biri olmuş ve sektör paydaşlarıyla birlikte birliğin Net Sıfır Yol Haritası girişimine katılım sağlamıştır. Avrupa Çimento Araştırma Akademisi’nin (ECRA) desteğiyle Küresel Çimento ve Beton Birliği’nin (GCCA) metodolojisi esas alınarak Net Sıfır Yol Haritası oluşturulmuştur. Azerbaycan’da düzenlenen COP29’da kamuoyuna sunulan yol haritası, çimento ve beton üretiminin tüm değer zinciri boyunca karbon emisyonlarını azaltmayı hedefliyor. Bu alanda mevzuat ve düzenlemelerin oluşturulması için birçok kamu kurumuyla da yakın şekilde çalışıyoruz.
Çimento sektöründe karbon salımı önemli bir gündem maddesi. Norm bu konuda ne tür önlemler alıyor? Alternatif yakıtlar veya düşük karbonlu üretim yöntemleri gündeminizde mi?
Yeşil hidrojen ve karbon yakalama (CCS) gibi ileri teknolojilere yönelik Ar-Ge yatırımlarınız var mı? Azerbaycan Çimento Üreticileri Birliği’nin bir üyesi olarak, Azerbaycan’ın çimento ve beton sektörünün karbonsuzlaştırılmasına yönelik başlatılan Net Sıfır Yol Haritası’nı izliyoruz. Yol haritasında karbon salımını azaltmaya yönelik önlemler arasında alternatif yakıt kullanımı, çimentoda klinker oranının düşürülmesi, tasarım ve inşaatta inovasyonun teşvik edilmesi, yeşil hidrojen kullanımı ve ileri aşamalarda karbon yakalama teknolojilerinin kullanılması yer almaktadır. Bu doğrultuda, son çalışmalarımız kapsamında çimentonun katkı maddelerini optimize ederek klinker oranını %5 azalttık; bu da doğrudan %5 oranında CO₂ emisyonu azaltımı anlamına geliyor. Ayrıca, CEM I çimentosuna kıyasla yaklaşık %40 daha düşük CO₂ emisyon faktörüne sahip olan KLASS EKO adlı yeni ürünümüzü piyasaya sunduk. Alternatif yakıt kullanımı için çevre izni ile ilgili tüm işlemleri tamamladık ve Güneş Enerjisi ile Atık Isı Geri Kazanım projelerimiz fizibilite çalışması aşamasındadır. 2050 yılına kadar karbon nötr üretim hedefine ulaşmak için iddialı hedeflerimiz ve yüksek beklentilerimiz bulunmaktadır.
Avrupa Birliği’nin Yeşil Mutabakatı (European Green Deal) ve yakında devreye girecek Karbon Sınır Düzenlemesi (CBAM) uygulamaları, üretim süreçlerinizi ve maliyet yapınızı nasıl etkiliyor? Norm buna nasıl hazırlanıyor?
CBAM (Sınırda Karbon Düzenlemesi Mekanizması), AB’ye ihracat yapan çimento üreticilerini etkileyecektir. Biz, şu anda Norm olarak yalnızca komşu ülkelere klinker ve çimento ihracatı yapıyoruz, bu nedenle henüz CBAM’den doğrudan etkilenmiyoruz. Ancak daha önce de belirttiğim gibi, Net Sıfır Yol Haritası doğrultusunda karbon ayak izimizi azaltmak için aktif şekilde çalışıyoruz. Ayrıca 2025 yılı itibarıyla, ilgili standartlara uygun olarak karbon ayak izi sertifikasyonu ve Çevresel Ürün Beyanları (EPD’ler) için gerekli çalışmaları başlattık. Bu adımları yalnızca CBAM’e uyum sağlamak için değil, aynı zamanda iklim değişikliğiyle mücadeleye katkı sağlama yönündeki daha geniş kurumsal sorumluluğumuzun bir parçası olarak atıyoruz.
2024 yılında Azerbaycan’daki inşaat projelerinde toplam 4 milyon tonluk çimento ihtiyacı doğmuş olup, bu ihtiyacın %41,5’i Norm ürünleri aracılığıyla karşılanmıştır.
2024’te Bakü’de COP29’a ev sahipliği yapmış ve küresel iklim eylemi tartışmalarında önemli bir rol üstlenmiştir. Ülke, güneş ve rüzgâr enerjisi kapasitesini artırmak amacıyla çeşitli ortaklıklar geliştirerek yenilenebilir enerji projelerine ivme kazandırıyor. Ayrıca Azerbaycan hem kendi topraklarından hem de Orta Asya’dan Avrupa’ya temiz enerji iletimini sağlayacak yeşil enerji koridoru projelerine olanak sağlıyor.
Norm olarak biz de güneş enerjisi santrallerinden ve atık ısı geri kazanım (WHR) sistemlerinden enerji kullanımını artırmak adına önemli adımlar atıyoruz. Geçtiğimiz hafta bir güneş enerjisi üretim şirketiyle birkaç anlaşma imzaladık. Tüm bu çabalar, yalnızca yasal düzenlemelere hazırlığımızı güçlendirmekle kalmıyor; aynı zamanda karbon fiyatlandırması ve raporlama yükümlülüklerinden kaynaklanabilecek olası maliyet etkilerini daha etkin şekilde öngörmemize ve yönetmemize de olanak tanıyor.
Geleceğin üretim süreçlerinde dijital dönüşüm önemli bir yer tutuyor, Norm dijitalleşme adımlarını nasıl planlıyor? Örneğin üretim süreçlerinde Endüstri 4.0 uygulamaları veya yapay zekâ tabanlı optimizasyon sistemleri kullanıyor musunuz ya da bu yönde belirlenmiş hedefleriniz var mı?
Norm Çimento Fabrikası’nda dijital dönüşüme yönelik bir yol haritası hazırlanmıştır. Bu doğrultuda, tüm iş süreçlerimizin dijitalleştirilmesine yönelik çalışmalarımız devam etmektedir. Fabrikamızda üretim süreçlerinde yapay zekâ kullanılmakta olup, bu sayede üretim sürecindeki olası dalgalanmaları önceden tespit ederek ürün kalitemizi standartlara uygun şekilde koruyabiliyoruz. Bunun yanı sıra, KIMA değirmen dolum sensörü gibi en son sensör teknolojilerini, ham madde değirmeni redüktörü ve fırın hattı için çevrimiçi izleme sistemini kullandığımız dijital araçlara örnek olarak verebiliriz. Ayrıca, yapay zekâ tabanlı bir dizi optimizasyon sistemini kurma yönünde de çalışmalarımız sürmektedir.
Son olarak bizlere kısaca kariyer yolculuğunuzdan bahsedebilir misiniz?
30 yıllık mesleki deneyime sahibim, Alman vatandaşıyım ve 13 yıldır Azerbaycan’dayım. Kariyerim boyunca çeşitli akademik, teknik ve üst düzey genel yönetim rollerinde görev alma, ayrıca farklı yönetim kurullarında yer alma fırsatım oldu. Hâlihazırda, uluslararası şirketler grubu NEQSOL Group’un üyesi olan Norm A.Ş.’nin CEO’su olarak görev yapmaktayım.
Norm’a, 2017 yılında Holcim’de Hindistan ve Güney Asya Çimento Endüstrisi Başkanı olarak görev yaptıktan sonra katıldım; aynı zamanda Hindistan’daki iki grup şirketinin yönetim kurullarında da yer aldım. Daha önce, 2010-2013 yılları arasında Holcim Azerbaycan’ın Yönetim Kurulu’nda bulunmuştum. Ocak 2024’ten bu yana ise Azerbaycan Çimento Üreticileri Birliği’nin (ACPA) Genel Kurul Başkanı olarak görev yapma onuruna sahibim.
Mesleki yolculuğuma kimya endüstrisi ve akademik araştırmalar alanında başladım. Son 25 yılda çimento, kireç, hazır beton, diğer inşaat malzemeleri, atık yönetimi ve alternatif kaynakların kullanımı gibi alanlarda uluslararası düzeyde geniş bir deneyim edindim. Görevlerim kapsamında Almanya, Azerbaycan, Rusya, Hindistan, Güney Asya ve Fransa’da çalışma fırsatım oldu; bu ülkelerin her biri bana değerli deneyimler ve bakış açıları kazandırdı.
Geriye dönüp baktığımda, mühendislik, sürdürülebilirlik, uluslararası liderlik ve endüstriyel dönüşüme yönelik kalıcı tutkuyla kariyer inşa etmiş olmaktan memnuniyet duyuyorum.
