TÜRK ÇİMENTO SEKTÖRÜNÜN ÜRÜN GÜVENLİĞİNDE YENİ UYGULAMALARI

Uğur GEDİK
Genel Müdür
CPC Belgelendirme
Bugüne kadar harmonize standartlar kapsamında;
TS EN 197-1 Genel Çimentolar
TS EN 14647 Kalsiyum Alüminatlı Çimento
TS EN 413-1 Harç Çimentosu
TS EN 14216 Düşük Isılı Çimentolar
TS EN 15743 Süper Sülfat Çimentolar
CE işareti ile çimento tiplerinin Güvenli Ürün olduğu sağlandı.
Üreticiler bugüne kadar harmonize standartlar çerçevesinde ürünlerini ürettiler. Çimento sektörü tarafından alternatif hammadde ile yenilikçi ürün çalışması veya standarttan sapan ürün standardize edilmedi.
Pratikte alternatif hammaddelerin ve bileşenlerin kullanılmasına rağmen harmonize standarda bağlı kalmak için müsaade edilen oranlar kullanıldı.
Limit üstü oranların kullanılması veya harmonize standartta tanımlanmayan hammadde veya bileşenin kullanılması ekonomik ve mali açıdan önemli iken üretici kullanamadı veya kullanımı standardize edemedi.
Yan ürün olarak çimento sektöründe kullanılabilecek ürün sayısı çok fazladır ve mevzuat gereği uygulamanın tek yolu Teknik Onaydır. Bu tarz yan ürünlerin kullanılması ile CE işareti kapsamında değerlendirilmemesi ve Onaylanmış Kuruluş tarafından onay verilmemesi gerekir. Bu bağlamda yanlış CE işaretlemesinin önüne geçmek için Onaylanmış Kuruluşların denetimlerini etkin olarak yapmasına çok iş düşüyor.
Türkiye’de durum böyle iken Avrupa Birliği ülkelerinde ise,
-Kalsiyum Sülfaalüminat esaslı çimento
– Yüksek dayanımlı çimento
-Refrakter (Yüksek sıcaklığa ve basınca dayanıklı) alüminyum oranı yüksek kalsiyum alüminatlı çimento
– Hızlı priz alan (erken dayanımı yüksek) kalsiyum sülfaalüminatlı çimento
– Hızlı priz alan çimento
Tip ürünler için ETA Avrupa Teknik Değerlendirme ile EAD Avrupa Değerlendirme Dokümanı hazırlanmış ve çimento ürünleri için CE işareti kullanılmış.
2016 yılı itibariyle Türkiye’de de;
– Yüksek Dayanımlı Çimento
– Mineral katkılı Kalsiyum Alüminatlı Çimento
– Kendini ve Havayı Temizleyen Çimento
Tip ürünlerde Avrupa Teknik Değerlendirmesi (ETA) için EAD çalışmaları başlatıldı. EAD çalışması sonrası ETA ların yayınlanması ile CE işareti ile bu ürünlerin Güvenli Ürün olarak piyasaya sürülmesi sağlanacak.
Türkiye’deki yenilikçi çimento üreticisi Türkiye sınırlarında kullanılmasını sağlamak için UTO Belgesi, Avrupa Birliği ülkeleri için ise ETA Belgesi almak zorundadır.
UTO (Ulusal Teknik Onay):
Halihazırda bulunan standartlara uymayan, standarttan sapan, kit halinde olan ve prototip aşamasındaki ürünler için verilen belgedir.
T.C. Çevre ve Şehircilik Bakanlığı tarafından 31 Aralık 2015 tarihli ve 29579 sayılı Resmi Gazete’de yayınlanan “Yapı Malzemelerinin Tabi Olacağı Kriterler Hakkında Yönetmelik Kapsamında CPC Belgelendirme Muayene ve Deney Hizmetleri Tic. Ltd. Şti.’nin Ulusal Teknik Onay Kuruluşu Olarak Görevlendirilmesine Dair Tebliğ” ile teknik onay verebilme yetkisi edinmiştir. Firmamız G işaretleme kapsamında 008 Kimlik Numarası ile faaliyet göstermektedir.
ETA (European Technical Assessment Avrupa Teknik Değerlendirme):
Avrupa Teknik Değerlendirme, bir yapı ürününün temel karakterlerini beyan etmek üzere performansı hakkında bilgi veren dokümandır. ETA (Avrupa Teknik Değerlendirme) tüm Avrupa Birliği üye ülkelerinde, Avrupa Birliği Ekonomi Bölgesi’nde, Türkiye’de ve İsviçre’de geçerlidir. Yapı Malzemeleri Yönetmeliği 305/2011/EU ile 1 Haziran 2013 tarihi ile yürürlüğe girmiştir. ETA’ sı (Avrupa Teknik Değerlendirme) alınan ürün CE işareti alarak Avrupa pazarında hiçbir engelle karşılaşmadan pazarlanabilir.
Ürün, herhangi bir EAD (Avrupa Değerlendirme Dokümanı) ya da EN (Avrupa Standartları) gibi uyumlaştırılmış teknik şartnameler kapsamına hiçbir yönüyle veya bir kısmıyla uymuyorsa; herhangi bir EAD (Avrupa Değerlendirme Dokümanı) kapsamına tamamen uygunsa bu ürün için bir ETA (Avrupa Teknik Değerlendirme) hazırlanabilir ve Avrupa pazarında CE işareti ile sorunsuz pazarlanabilir.
CPC Belgelendirme Muayene ve Deney Hizmetleri Tic. Ltd. Şti. Yapı Malzemeleri Yönetmeliği; 305/2011/EU ETA (Avrupa Teknik Değerlendirme) kapsamında yetkili ve Avrupa Birliği Komisyonu Resmi Gazetesi NANDO’ da yayınlanmış Türkiye’yi temsil eden tek kuruluştur.